Ta przewlekła choroba jest demokratyczna – może wystąpić u osób w każdym wieku, bez względu na to, jaki tryb życia do tej pory prowadziły. Szacuje się, że dotyka co piątą osobę w wieku podeszłym. Depresja u osób starszych częściej manifestuje się poprzez objawy somatyczne, podczas gdy osoby młodsze borykają się z objawami psychicznymi. Jakie symptomy powinny zwrócić Twoją uwagę i jak pomóc seniorowi pogrążonemu w depresji? Sprawdź!
Czym jest depresja starcza?
Depresja starcza to choroba psychiczna związana z zaburzeniami nastroju. Występuje u osób w podeszłym wieku (po 65 roku życia) i może trwać od kilku tygodniu do kilku lat. Uczucia smutku, beznadziei czy frustracji nasilają się do tego stopnia, że normalne funkcjonowanie staje się niemożliwe.
Często depresja starcza mylnie uznawana jest jako normalna część procesu starzenia się. Tymczasem to schorzenie, które przyczynia się do obniżenia jakości życia oraz zwiększenia ryzyka powstawania innych chorób. Nieleczone, może doprowadzić nawet do śmierci.
Depresja u osób starszych – przyczyny
Przyczyny leżące u podstaw depresji starczej możemy podzielić na 3 grupy:
- Czynniki osobowościowe – Seniorzy o osobowości lękowej lub zależnej są bardziej narażeni na zachorowanie niż inni.
- Czynniki społeczne i psychologiczne – na pogorszenie stanu zdrowia psychicznego mogą wpłynąć takie okoliczności, jak: śmierć bliskiej osoby, rozwód, utrata sprawności fizycznej w wyniku postępującej choroby, samotność.
- Czynniki biologiczne – zaburzenia w obrębie szlaków neuroprzekaźników w mózgu; ryzyko wystąpienia depresji u seniorów zwiększa również wystąpienie niektórych schorzeń (m.in. cukrzycy, demencji, chorób neurologicznych) oraz określona farmakoterapia (m.in. leki sterydowe, leki stosowane w leczeniu chorób nowotworowych, benzodiazepiny).
Objawy depresji u seniorów
Symptomy świadczące o depresji starczej dzielimy na dwie grupy: psychiczne i somatyczne. Do pierwszej z nich należą:
- uczucie smutku, beznadziei
- anhedonia (brak zdolności do czerpania przyjemności z życia)
- niepokój, lęk
- trudności w utrzymaniu koncentracji
Objawy somatyczne, które powinny zwrócić uwagę opiekuna osoby starszej to:
- problemy ze snem (trudności w zaśnięciu i/lub wybudzanie się w nocy lub nadmierna ilość snu)
- bóle głowy
- bóle brzucha
- brak apetytu
- uczucie zmęczenia – nawet drobne aktywności wydają się wymagać bardzo dużego wysiłku
Leczenie depresji starczej
Zarówno w przypadku Seniorów, jak i młodszych osób, podstawą procesu terapeutycznego powinny być nie tylko leki, ale i regularne spotkania z psychoterapeutą. Psychoterapia ma na celu pomoc w radzeniu sobie z objawami lęku, pokonaniu smutku i wsparcie w przemianie negatywnie oddziałujących na zdrowie psychiczne sposobów myślenia i zachowania.
Leki antydepresyjne (również nasenne i uspokajające) dla osób starszych pomagają złagodzić objawy choroby, wspierają proces psychoterapii. Zwykle poprawa samopoczucia zauważalna jest po upływie miesiąca, choć na uzyskanie znacznego efektu należy poczekać dłużej (nawet kilka miesięcy). Farmakoterapia trwa zwykle od 6 do 12 miesięcy.
Przyjmowanie leków na depresję może wiązać się z wystąpieniem skutków ubocznych, np. nudności, wymiotów, wzrostu masy ciała, biegunki, senności. Ważne, aby wszelkie zmiany w dawkowaniu leków konsultować z lekarzem.
Jak pomóc osobie starszej w depresji?
Opiekun osoby starszej ma wiele możliwości, by pomóc seniorowi w zmierzeniu się z chorobą. Do najważniejszych działań można zaliczyć:
- Zachęcenie osoby cierpiącej na obniżenie nastroju do poszukania profesjonalnej pomocy (psychiatra oraz psychoterapeuta).
- Życzliwe towarzyszenie w codzienności: pomoc w codziennych czynnościach, wpierające rozmowy. Jeżeli osoba starsza przebywa w domu seniora – częste odwiedziny.
- Wstrzymanie się od ocen, prostych recept, lekceważących komentarzy. Nastawienie na słuchanie.
- Zachęcanie do wspólnych aktywności: spacerów, spotkań z bliskimi.
Podsumowanie
Depresja wieku podeszłego jest chorobą uleczalną, a szybkie podjęcie kroków związanych z terapią pozwala znacząco skrócić czas odczuwania jej objawów i zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby. Oprócz pomocy w znalezieniu odpowiedniego specjalisty, opiekun osoby starszej może wspierać ją poprzez życzliwe towarzyszenie w codzienności oraz postawę nastawioną na słuchanie i aktywizację pacjenta.
Dowiedz się więcej na stronie głównej naszego domu opieki.
