Kłopoty z wypróżnianiem u Osób starszych są przyczyną dużego dyskomfortu, pogorszenia jakości życia, a nieleczone mogą prowadzić do chorób jelit, a nawet nowotworów. Jak przeciwdziałać zaparciom domowymi sposobami? Jaką dietę stosować przy tego typu dolegliwościach? Kiedy należy sięgnąć po leki? Odpowiedzi zebraliśmy w tym artykule.
Kiedy można mówić o problemach z wypróżnianiem u Osób starszych?
Zaparcia diagnozuje się, gdy pacjent wypróżnia się rzadziej niż 3 razy w tygodniu. U Seniorów znacznie większym problemem niż częstotliwość jest jakość wypróżniania się. Duży dyskomfort powoduje zbyt twarda konsystencja stolca, poczucie niepełnego wypróżnienia, wydłużony czas defekacji czy nieefektywne parcie. Zaparciom towarzyszą bóle głowy, wzdęcia, uczucie pełności, niesmak w ustach.
O przewlekłych problemach z wypróżnianiem można mówić wtedy, gdy wymienione wyżej dolegliwości występują dłużej niż 3 miesiące.
Przyczyny zaparć u osób starszych
Według statystyk problemy z zaparciami ma 16% dorosłych, w przedziale wiekowym powyżej 60 roku życia odsetek ten wzrasta do 30%, a u Osób starszych leżących – 50%. Ma to związek z wieloma czynnikami, w tym, charakterystycznymi dla podeszłego wieku: spowolnieniem perystaltyki jelit, osłabieniem mięśni odpowiadających za wypróżnianie czy obniżeniem krocza.
Dodatkowo, wśród przyczyn należy wymienić:
- Brak ruchu – aktywność fizyczna jest warunkiem niezbędnym do prawidłowego ukrwienia jelit i pasażu treści pokarmowych. Dlatego też zaparcia najczęściej dotykają osób starszych leżących.
- Nieprawidłowa dieta – posiłki ubogie w błonnik, niewystarczająca podaż płynów, a także duża ilość żywności wysoko przetworzonej.
- Przyjmowane leki – opiaty, leki psychotropowe, antyhistaminowe oraz te stosowane przy chorobie Parkinsona mogą być przyczyną problemów z wypróżnianiem.
- Choroby – niektóre choroby wzmagają dolegliwości jelitowe, np. cukrzyca, mukowiscydoza, choroby układu nerwowego, otyłość, zapalenie jelita grubego.
Dieta przy zaparciach u Osób starszych
W leczeniu nieprawidłowości w oddawaniu kału najważniejszą rolę odgrywa dieta. Wdrożenie i utrzymanie korzystniejszych nawyków żywieniowych w większości przypadków pozwoli uniknąć przyjmowania leków na przeczyszczenie.
Dieta Seniora, który cierpi na zaparcia, powinna być wzbogacona o produkty wysoko błonnikowe. Zatem do posiłków należy włączyć pełnoziarnisty chleb, grube kasze, otręby, płatki owsiane, len mielony, a także świeże warzywa i owoce ze skórką. Niezwykle ważne przy tym jest dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości płynów (min. 2 litry dziennie) – w przeciwnym przypadku problem z zaparciami może się pogłębić.
Ponadto, jednym z najskuteczniejszych, a przy tym łatwo dostępnych środków radzących sobie z zatwardzeniem jest oliwa z oliwek. Warto wprowadzić ją do codziennych posiłków, jako dodatek do sałatek czy dań obiadowych, gdyż regularne jej spożywanie poprawia przemianę materii i efektywnie przeciwdziała zaparciom.
Dobrze jest sięgać także po kefiry lub jogurty, które są naturalnym prebiotykiem, doskonałym dla flory bakteryjnej jelit.
Domowe sposoby na zaparcia u Osób starszych
Wraz z wprowadzeniem korzystniejszych nawyków żywieniowych należy wprowadzić również drobne zmiany w codziennej rutynie. Jakie są najbardziej skuteczne sposoby na zaparcia u starszych Osób?
- Spożywanie co najmniej 2 litrów płynów dziennie. Oprócz niegazowanej wody można do diety wprowadzić niesłodzone soki warzywne (np. marchwiowe, pomidorowe) oraz herbaty (np. owocowe, zielone).
- Regularne spożywanie posiłków. Przeciwdziałaniem na zaparcia może być wprowadzenie stałych pór posiłków i rozłożenie ich tak, by były częste oraz obejmowały niewielkie porcje.
- Podjęcie aktywności fizycznej. Jeżeli stan Seniora na to pozwala, warto włączyć do codziennej rutyny aktywność fizyczną (np. ćwiczenia fitness w basenie, spacery).
- Prawidłowa pozycja podczas wypróżniania. Bardzo prostym i skutecznym sposobem walki z zaparciami jest przyjmowanie podczas defekacji prawidłowej postawy – chodzi o zmianę nachylenia ciała z 90 stopni do 35 i oparcie stóp o niski stołeczek.
Kiedy sięgnąć po leki?
Istnieje szereg leków pomagających pacjentom z obstrukcją (środki zwiększające objętość mas kałowych, środki osmotyczne, leki o działaniu drażniącym i inne). Większość z nich jest dostępna bez recepty, jednak zanim Senior zdecyduje się po nie sięgnąć, powinien spróbować domowych sposobów. Jeśli nie przyniosą one efektu, najlepiej skonsultować się z lekarzem.
Podsumowanie
Zaparcia są źródłem dużego dyskomfortu i mogą przyczynić się do obniżenia jakości życia. Jednocześnie dolegliwości, jako temat wstydliwy, często są bagatelizowane przez pacjentów. Warto pamiętać, że przewlekłe stany, w których Senior ma problem z wypróżnianiem, wymagają konsultacji ze specjalistą, a wcześniej można je łagodzić domowymi sposobami.
Sprawdź ofertę naszego domu seniora na naszej stronie głównej.
